शेअर मार्केटमध्ये होणारी वाढ आणि घसरण आपल्याला रोजच ऐकायला मिळते. व्यवसाय जगतात शेअर ही एक सामान्य संज्ञा आहे. पण शेअर मार्केट म्हणजे नक्की काय? या प्रश्नाचे उत्तर मी या पोस्ट मध्ये सांगणार आहे.
आमच्या Telegram पेज ला जॉईन व्हा आणि रोज Share मार्केट च्या बातम्या मिळवा
Join होण्यासाठी येथे क्लिक करा
शेअर मार्केट हे मुख्यतः असे ठिकाण आहे जिथे आपण एखाद्या कंपनीचा एक हिस्सा आपण आपल्या मनाप्रमाणे खरेदी किंवा विक्री करू शकतो हे शेअर्स खरेदी-विक्री करायचे व्यासपीठ आहे.एखाद्या कंपनीच्या विस्तार करण्यासाठी आणि वाढीसाठी भांडवल वाढवण्यासाठी व्यवसायाला पाठिंबा देण्यात शेअर बाजार महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
कंपनी निधी वाढवण्यासाठी आणि त्याच्या व्यवसायाचा विकास सुरू ठेवण्यासाठी त्याचे शेअर्स ऑफर करते. तुम्ही शेअर्स घेतल्यास तुम्ही कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करता.जेव्हा एखादी कंपनीची किंमत वाढते तेव्हा तुमच्या शेअरचे मूल्यही वाढते. शेअर्स विकून तुम्हाला नफा मिळतो.
शेअर मार्केटमध्ये तुम्ही व्यापारी किंवा गुंतवणूकदार होऊ शकता. व्यापारी कमी काळासाठी स्टॉक ठेवतात तर गुंतवणूकदार ते वाढीव कालावधीसाठी ठेवतात.एक शेअर कंपनीच्या मालकीचे एकक दर्शवितो. येथे फक्त शेअर्सचा व्यवहार होतो. शेअर मार्केटमध्ये प्रत्येक शेअरचे भाव वेगवेगळे असतात.
जर एखादी व्यक्ती असे म्हणते की ती स्टॉक मार्केटमध्ये व्यापार करते, तर याचा अर्थ असा की ती एकूण स्टॉक मार्केटचा भाग असलेल्या स्टॉक एक्स्चेंजमधील एक (किंवा अधिक) शेअर्स/इक्विटी खरेदी करते आणि विकते.
शेअर मार्केट काही वेळा वाढते आणि कमी होते. शेअर मार्केट आणि त्यात गुंतवणूक करण्यापूर्वी ते कसे कार्य करते याचे योग्य ज्ञान असणे आवश्यक आहे.
शेअर मार्केटचे प्रकार | Types of Share Market in Marathi
शेअर मार्केटमध्ये प्राथमिक बाजार आणि दुय्यम बाजार असे दोन वेगवेगळे विभाग आहेत.
प्राथमिक बाजार | Primary Share market in Marathi
प्राथमिक बाजार म्हणजे जिथे नवीन कंपनीचे जारी केलेले स्टॉक पहिल्यांदाच लोकांना विकले जातात. हे इनिशियल पब्लिक ऑफरिंग (IPO) द्वारे केले जाते. एकदा IPO पूर्ण झाल्यानंतर, कंपनी स्टॉक एक्सचेंजवर सूचीबद्ध(List) होते. हे प्राथमिक बाजारात आहे की कंपनी शेअर्स जारी करून कंपनी साठी पैसे उभारण्यासाठी नोंदणी करते.
दुय्यम बाजार | Secondary Share market in Marathi
कंपनी एक्स्चेंजवर लिस्ट झाली की, तिचे शेअर्स दुय्यम बाजारात खरेदी करता येतात. ज्या गुंतवणूकदारांनी प्राइमरी मार्केटमध्ये शेअर्स खरेदी केले आहेत ते त्यांचे शेअर स्टॉक एक्स्चेंजद्वारे इच्छुक खरेदीदारांना विकून दुय्यम बाजारातील त्यांच्या गुंतवणुकीतून बाहेर पडू शकतात.
शेअर मार्केट सोप्या भाषेत समजावून घेऊया
तुमच्याकडे जमीन आहे आणि ती भागांमध्ये विभागली गेली आहे.तुमच्याकडे संपूर्ण जमिनीची मालकी आहे आणि तुम्ही मालकीचा एक चतुर्थांश भाग तुमच्या मित्राला देता आणि ज्याला तुमच्या मालमत्तेत हिस्सा म्हणतात.
मित्र आता जमिनीचा हा चतुर्थांश भाग इतर कोणत्याही खरेदीदाराला जास्त रकमेसाठी विकू शकतो आणि फायदा मिळवू शकतो.त्याचप्रमाणे share इतर काहीही नसून कंपनीच्या मालमत्तेचा भाग आहे.
शेअर मार्केटमध्ये तुम्हाला कंपनीचे असंख्य शेअर्स मिळतील जे तुम्ही तुमच्या स्वतःच्या फायद्यासाठी खरेदी आणि विक्री करू शकता आणि काही प्रमाणात त्याचा फायदा त्या कंपनीला आणि शेवटी देशाला होईल.
शेअर मार्केट कसे काम करते? | How Share market works in Marathi?
प्रथम, एखादी कंपनी इनिशियल पब्लिक ऑफरिंग (IPO) प्राथमिक बाजारात सूचीबद्ध(list) होते. गुंतवणूकदार IPO मधील समभागांसाठी थेट बोली लावू शकतात आणि ते कंपनीकडून खरेदी करू शकतात. ती कंपनी शेअर बाजारात सूचिबद्ध झाल्यानंतर, IPO मध्ये गुंतवणूकदारांनी जारी केलेल्या समभागांची दुय्यम बाजारात खरेदी-विक्री करता येते.
गुंतवणुकीपूर्वी शेअर मार्केटबद्दल सर्व काही कसे जाणून घ्यावे? | How to I learn all about Share market before investing in marathi?
जर तुम्हाला स्टॉक मार्केट किंवा Learn Share Market in Marathi विषयी माहिती हवी असेल किंवा अभ्यास करायचा असेल तर तुम्ही माझ्या Websiteला बुकमार्क करून ठेवू शकता.
शेअर्समध्ये गुंतवणूक करण्यास सुरुवात करण्यापूर्वी शेअर मार्केट म्हणजे काय आणि ते कसे काम करते हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. या ठिकाणी वेगवेगळ्या कंपन्यांच्या शेअर्सची खरेदी-विक्री होते. भारतात, दोन प्राथमिक देवाणघेवाण आहेत; नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE) आणि बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE).
शेअर बाजारातील यशोगाथा काय आहेत? | What are success story in the stock market in Marathi ?
राकेश झुनझुनवाला | Rakesh Jhunjhunwala Information In Marathi
ते भारतातील 48 व्या सर्वात श्रीमंत व्यक्ती आहेत. कॉलेजमध्ये असताना त्यांनी शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यास सुरुवात केली. त्यांची रेअर एंटरप्राइज नावाची मालमत्ता व्यवस्थापन करण्याची कंपनी आहे. त्यांना भारताचे वॉरेन बफे म्हणून ओळखले जाते. एकूण उत्पन्न 16600 करोड च्या वर आहे. ते प्राइम फोकस लिमिटेड, जिओजित फायनान्शियल सर्व्हिसेस, बिलकेअर लिमिटेड, प्राज इंडस्ट्रीज लिमिटेड इत्यादी कंपन्यांच्या मंडळाचे सदस्य आहेत. तथापि त्यांची सर्वात मोठी गुंतवणूक टायटन कंपनीमध्ये आहे.
राधाकिशन दमानी | Rashakishan Damani Information in Marathi
भारतातील टॉप 10 श्रीमंतांमध्ये त्यांचा समावेश होतो. लॉकडाऊनच्या काळात त्याचे नशीब वाढते. ते डी-मार्टचे संस्थापक आहेत. ते भारताचा किरकोळ राजा बनला. त्याच्याकडे नेहमी ब्लूचिप स्टॉकचा साठा असतो. त्याची एकूण संपत्ती १२९००० करोड च्या वर आहे.
पोरिंजू वेलियाथ | Porinju Veliyath Information In Marathi
कोचीन येथील इक्विटी इंटेलिजन्स इंडिया प्रायव्हेट लिमिटेड या फंड मॅनेजमेंट फर्मचे ते मालक आहेत. त्यांची कारकीर्द कोटक सर्व्हिसेसमध्ये फ्लोर ट्रेडर म्हणून सुरू झाली. तो स्मॉल-कॅप समभागांचा व्यवहार करण्यासाठी ओळखला जातो. त्याची एकूण संपत्ती 246.4 करोड च्या वर आहे.
ही फक्त 3 उदाहरणे आहेत आणखी बरेच लोक आहेत जे स्टॉक मार्केटमध्ये गुंतवणूक करून अब्जाधीश आहेत. गुंतवणूकदारांनी हे समजून घेतले पाहिजे की तुमची नोकरी फक्त तुमच्या नित्य खर्चासाठी आहे जर तुम्हाला भव्य जीवन हवे असेल तर तुम्हाला तुमचे पैसे गुंतवावे लागतील आणि चांगल्या परताव्याची वाट पहावी लागेल.
भारताचे पहिले स्टॉक मार्केट | India Stock Market Information in Marathi
भारताने मुंबईत पहिले स्टॉक एक्स्चेंज पाहिले आहे. 1875 मध्ये स्थापन झालेल्या ऐतिहासिक तारखेला, हे आशियातील सर्वात जुने स्टॉक एक्सचेंज आहे.1990 च्या दरम्यान भारताने तिच्या अर्थव्यवस्थेत प्रचंड वाढ पाहिली आहे.जेव्हा भारत सरकारने अर्थव्यवस्था खुली करण्याचा आणि भारताला एक मुक्त जागतिक अर्थव्यवस्था/बाजार बनवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
शेअर म्हणजे काय? | What is a share in Marathi?
शेअर हे कंपनीतील मालकीचे एकक आहे. तुम्हाला जितके जास्त शेअर्स मिळतील तितकी तुमची कंपनीत जास्त मालकी असेल.प्रथम किती शेअर्स जारी करायचे आहेत हे पूर्णपणे कंपनीवर अवलंबून आहे. शेअर स्टॉक एक्स्चेंजवर सूचीबद्ध केले जाऊ शकतात किंवा ते खाजगी कंपन्यांसाठी देखील असू शकतात.
शेअर हे विविध प्रकारचे असू शकतात मुख्यतः दोन श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकतात
इक्विटी शेअर्स | Equity shares Information in Marathi
या प्रकारचे शेअर्स कंपनीचे मालक असतात ज्यांना लाभांश किंवा भांडवली परतफेडीवर प्राधान्य नसते.म्हणजे जर एखादी कंपनी दिवाळखोर झाली किंवा कोणत्याही कारणास्तव बंद पडली तर या भागधारकांनी (ज्यांच्याकडे शेअर्स आहेत) शेवटचे भांडवल परतफेड करतील जे त्यांनी कंपनीला जेव्हा त्यांनी प्रथम प्राथमिक बाजारातून शेअर्स खरेदी केले तेव्हा किंवा जेव्हा त्यांनी कंपनीला दिले.
प्राधान्य शेअर्स | Preference Shares Information in Marathi
इक्विटी शेअर्सच्या विपरीत, या भागधारकांना निश्चित दरासह लाभांशाच्या नावावर कंपनीच्या कमाईवर प्राधान्य अधिकार आहे आणि त्यांना भांडवली परतफेडीवर तसेच इक्विटी भागधारकांवर प्राधान्य अधिकार आहे.प्रेफरन्स शेअर्स साधारणपणे कमी जोखमीचे मानले जातात आणि त्यामुळे पेआउट्स सामान्य शेअर्सपेक्षा कमी असतात.